CMT8 - 1945: Tóm tắt diễn biến, ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm CCBOOK

Cuộc Cmt8 - 1945 đã mở ra một kỷ nguyên mới, đất nước độc lập, tự do, nhân dân lao động được làm chủ đất nước, góp phần tiêu diệt chủ nghĩa phát xít… và mang ý nghĩa lớn lao trong việc cổ vũ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng dân tộc.

Diễn biến, ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi và bài học kinh nghiệm từ cuộc Cmt8- 1945 đã được tổng hợp dưới đây; chúng ta hãy cùng đi vào bài học:

Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng 8 năm 1945 siêu hay

Tóm tắt diễn biến cách mạng tháng 8 năm 1945

Trong cuộc Tổng khởi nghĩa tháng 8 năm 1945, chúng ta cần ghi nhớ những dấu mốc quan trọng sau:

Điều kiện bùng nổ cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945

Khách quan:

- 15/8/1945: Nhật Bản tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện.

- Quân Nhật ở Đông Dương rệu rã, chính phủ Trần Trọng Kim hoang mang.

- Quân Đồng minh chưa kịp tiến vào Đông Dương.

=> Thời cơ cách mạng xuất hiện, nhưng nguy cơ luôn đan xen.

Chủ quan:

- Tầng lớp trung gian đã ngả hẳn về phía cách mạng.

- Lực lượng cách mạng Việt Nam đã được chuẩn bị chu đáo trong 15 năm.

- Cách mạng Việt Nam có sự chuẩn bị đầy đủ về đường lối, phương pháp đấu tranh. Đảng tiên phong luôn sẵn sàng.

Đảng nhận thấy, đây chính là thời cơ “ngàn năm có một” và chỉ tồn tại trong khoảng nửa tháng.

Về diễn biến cách mạng tháng 8 lịch sử 9

Những nét chính trong cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945:

Lệnh tổng khởi nghĩa:

Ngày 13/8/1945 Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lập và ban bố “Quân lệnh số 1”, phát động Tổng khởi nghĩa trong cả nước.

- Ngày 13/8/1945: Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lập và ban bố “Quân lệnh số 1”, phát động Tổng khởi nghĩa trong cả nước.

- Từ 14/8 – 15/8/1945: Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào, quyết định tổng khởi nghĩa trong cả nước, giành lấy chính quyền trước khi quân Đồng minh vào.

- Từ 16/8 – 17/8/1945: Đại hội Quốc dân họp ở Tân Trào, tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng, thông qua 10 chính sách của Việt Minh.

- 16/8/1945: Võ Nguyên Giáp chỉ huy một đơn vị Giải phóng quân tiến về giải phóng thị xã Thái Nguyên; mở đầu tổng khởi nghĩa.

Giành chính quyền ở Hà Nội:

- Từ sau đảo chính Nhật – Pháp, không khí cách mạng ngày càng sôi sục.

- Ngày 15/8/1945: Mệnh lệnh khởi nghĩa về tới Hà Nội, phong trào chuẩn bị khởi nghĩa rất khẩn trương với nhiều hình thức: diễn thuyết công khai, truyền đơn, biểu ngữ.

- Ngày 19/8/1945: Một cuộc biểu tình lớn ở quảng trường Nhà hát thành phố do Mặt trận Việt Minh tổ chức, kêu gọi nhân dân đứng lên dành chính quyền – Bài Tiến quân ca vang lên.

- Sau đó là cuộc biểu tình đánh chiếm các công sở của địch, cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội đã thắng lợi.

- Ý nghĩa: Cổ vũ cả nước, làm kẻ thù hoang mang dao động.

Giành chính quyền trong cả nước:

- 14 – 18/8: Đã có 4 tỉnh giành được chính quyền: Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tỉnh, Quảng Nam.

- Dành chính quyền ở Huế (23/8), Sài Gòn (25/8).

- Từ 19 – 28/8: Đồng loạt các địa phương trong cả nước đứng lên giành chính quyền thắng lợi nhanh chóng và ít đổ máu.

+ Ngày 30/8: Vua Bảo Đại tuyên bố thoái vị.

+ Ngày 2/9/1945: Tại Quảng trường Ba Đình, Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Ngày 2/9/1945: Tại Quảng trường Ba Đình, Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

2 nhiệm vụ chiến lược chống đế quốc, chống phong kiến do Đảng đề ra đã hoàn thành.

Ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi và bài học kinh nghiệm rút ra từ cuộc CMT8 - 1945

Ý nghĩa lịch sử:

Chiến thắng của cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945 đã:

- Mở ra kỉ nguyên mới: độc lập, tự do, nhân dân lao động lên nắm chính quyền, làm chủ đất nước…

- Đảng Cộng sản Đông Dương trở thành Đảng cầm quyền, chuẩn bị điều kiện cho những thắng lợi tiếp theo.

- Góp phần tiêu diệt chủ nghĩa phát xít. Cổ vũ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng dân tộc.

Nguyên nhân thắng lợi:

- Sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng (đứng đầu là Hồ Chí Minh). Đây chính là nguyên nhân quyết định.

- Sự đoàn kết của Đảng và nhân dân qua các hình thức mặt trận dân tộc thống nhất và quá trình chuẩn bị lâu dài, chu đáo suốt 15 năm.

- Truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết toàn dân.

- Chiến thắng của lực lượng Đồng minh trong cuộc chiến chống phát xít (là nguyên nhân khách quan).

Bài học kinh nghiệm:

- Phải có Đảng lãnh đạo với đường lối đúng đắn, giương cao ngọn cờ chống đế quốc, chống phong kiến.

- Xây dựng, tập hợp lực lượng trong mặt trận dân tộc thống nhất.

- Kết hợp nhiều hình thức và phương pháp đấu tranh.

Tổng hợp những câu hỏi thường gặp trong các đề thi về cuộc CMT8 - 1945

Câu 1: Thời cơ “ngàn năm có một” để nhân dân Việt Nam tổng khởi nghĩa giành chính quyền năm 1945 kết thúc khi?

A. Quân Đồng minh vào Đông Dương giải giáp quân đội Nhật.

B. Thực dân Pháp bắt đầu nổ súng xâm lược trở lại Việt Nam.

C. Nhật cùng thực dân Anh chống phá chính quyền cách mạng.

D. Nhật giao Đông Dương cho quân Trung Hoa Dân quốc.

Câu 2: Nguyên nhân quyết định nhất đưa Cách mạng tháng Tám năm 1945 giành thắng lợi là?

A. Phát xít Nhật bị Đồng minh đánh bại.

B. Đảng Cộng sản Đông Dương lãnh đạo.

C. Dân tộc Việt Nam có truyền thống yêu nước chống ngoại xâm.

D. Sự giúp đỡ của nhân dân thế giới.

Câu 3: Đâu không phải là điều kiện bùng nổ của cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam?

A. Đảng và quần chúng nhân dân đã sẵn sàng hành động.

B. Lực lượng trung gian ngả hẳn về phía cách mạng.

C. Phát xít Nhật đảo chính lật đổ Pháp ở Đông Dương.

D. Phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh không điều kiện.

Câu 4: Nội dung nào không phản ánh đúng vai trò của Mặt trận Việt Minh từ khi thành lập đến Cách mạng tháng Tám năm 1945?

A. Phối kết hợp với lực lượng Đồng minh tham gia giành chính quyền.

B. Góp phần xây dựng lực lượng chính trị hùng hậu cho việc giành chính quyền.

C. Tham gia xây dựng lực lượng vũ trang và tập dượt quần chúng nhân dân đấu tranh.

D. Cùng với Đảng lãnh đạo nhân dân cả nước đứng lên khởi nghĩa giành chính quyền.

Câu 5: Một trong những bài học kinh nghiệm rút ra từ thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945 có thể vận dụng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay là?

A. Xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân là nhiệm vụ hàng đầu

B. Tăng cường liên minh chiến đấu giữa ba nước Đông Dương

C. Kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị, ngoại giao

D. Kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại

Câu 6: Nhận xét nào dưới đây không đúng về cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam?

A. Đây là cuộc cách mạng diễn ra với sự kết hợp lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang.

B. Đây là cuộc cách mạng diễn ra nhanh, gọn, ít đổ mái, bằng phương pháp hòa bình.

C. Đây là cuộc cách mạng diễn ra với sự kết hợp khởi nghĩa ở cả nông thôn và thành thị.

D. Đây là cuộc cách mạng đi từ khởi nghĩa từng phần tiến lên tổng khởi nghĩa.

Gợi ý đáp án của các câu hỏi trắc nghiệm Cmt8 - 1945: 1A, 2B, 3C, 4A, 5D, 6B

Chiến thắng của cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945 đã mở ra một kỷ nguyên mới cho đất nước, cho người dân Việt Nam.

Câu 7:

Sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của Đảng Cộng sản Đông Dương và Hồ Chí Minh trong cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 được thể hiện như thế nào?

Gợi ý trả lời:

Đảng và Chủ tịch Hồ Chí minh đã sáng suốt nhận định tình hình, kịp thời chớp lấy thời cơ, kiên quyết, dũng cảm phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền.

- Tháng 8/1945, Chiến tranh thế giới thứ hai đang bước vào những ngày cuối: ở châu Âu, phát xít Đức và I-ta-li-a bị tiêu diệt khiến cho quân phiệt Nhật Bản mất chỗ dựa; đặt Nhật Bản vào tình thế tuyệt vọng và thất bại là điều không thể tránh khỏi; ở châu Á, quân Đồng minh tiến công mạnh mẽ vào các vị trí của quân đội Nhật Bản ở châu Á - Thái Bình Dương. Đến ngày 15/8/1945, Nhật Bản tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện.

- Tình hình Việt Nam có nhiều chuyển biến: quân Nhật rệu rã; Chính phủ thân Nhật Trần Trọng Kim hoang mang; tầng lớp trung gian đã ngã hẳn về phía cách mạng; lực lượng cách mạng quần chúng phát triển mạnh mẽ, sôi nổi; đại diện quân Đồng minh (Anh và Trung Hoa Dân quốc) với nhiệm vụ giải pháp quân đội Nhật chưa tiến vào Việt Nam,…

Lúc này, tình hình thế giới và trong nước có nhiều thuận lợi, tạo nên thời cơ khách quan và chủ quan cho cuộc Tổng khởi nghĩa của nhân dân Việt Nam.

- Nắm bắt những thời cơ khách quan và chủ quan thuận lợi, ngày 13/8/1945, Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc được thành lập. Đến 23 giờ cùng ngày, Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc ra Quân lệnh số 1, phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.

- Đại hội Quốc dân được triệu tập để thông qua kế hoạch lãnh đạo nhân dân Tổng khởi nghĩa trong cả nước và quyết định những vấn đề đối nội và đối ngoại sau khi giành chính quyền.

Trong Cách mạng tháng Tám, Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vận dụng sáng tạp phương pháp bạo lực cách mạng, nhờ vậy cách mạng thành công trong một thời gian ngắn và ít đổ máu.

- Đảng ta đã kiên quyết đi theo con đường bạo lực cách mạng, thể hiện qua các nghị quyết, chỉ thị từ trước và trong Hội nghị toàn quốc của Đảng (13/8/1945).

+ Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương (tháng 5/1941) đã xác định hình thái của cuộc khởi nghĩa ở Việt Nam là đi từ khởi nghĩa từng phần tiến lên tổng khởi nghĩa.

+ Đầu tháng 5/1945, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị cho các cấp sửa soạn khởi nghĩa và kêu gọi nhân dân “sắm sửa vũ khí đuổi thù chung”.

- Trong Tổng khởi nghĩa Tháng Tám, Đảng lãnh đạo toàn dân nổi dậy cùng một lúc, nổi dậy cả ở nông thôn và thành thị, lấy sức mạnh của toàn dân, có lực lượng vũ trang làm nòng cốt, tiến hành khởi nghĩa đập tan chính quyền địch.

- Kết hợp khởi nghĩa từng phần với Tổng khởi nghĩa, kết hợp khởi nghĩa ở nông thôn với khởi nghĩa ở thành thị để giành chính quyền mà đòn quyết định là khởi nghĩa ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn.

Tài liệu trên được trích từ sách “Bí quyết tăng nhanh điểm kiểm tra Lịch sử lớp 9” - Đây là 1 sản phẩm trí tuệ của PGS. TS. Nguyễn Mạnh Hưởng (Chủ biên); ông hiện là giảng viên Khoa Lịch sử của trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

Sách do NXB Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp cùng CCBook biên soạn và phát hành.

Sách được ứng dụng INFOGRAPHIC, hệ thống lý thuyết được trình bày dưới dạng mô tả kết hợp với hình ảnh, giúp học sinh dễ tiếp cận và ghi nhớ kiến thức. Đi kèm với sách là bộ video bài giảng và sự hỗ trợ giải đáp online giúp tối ưu hiệu quả tự học. Để nhận được tư vấn chi tiết nhất về cuốn sách này, bạn đọc hãy liên hệ tới CCBook theo thông tin cuối bài viết.

Trên đây là sơ lược chung về cuộc Tổng khởi nghĩa Cmt8 - 1945, thời kỳ đất nước Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám sẽ được chúng tôi biên soạn trong bài học tiếp theo, mời bạn đọc chú ý theo dõi.

Để nhận nhận được tư vấn chi tiết về sách tham khảo môn Lịch sử, mời bạn đọc liên hệ với chúng tôi theo thông tin dưới đây: