Giải toán tiểu học có lời văn: Tổng hợp 20 dạng đề lớp 3-4-5 hay nhất [PDF]

Chuyên đề giải toán tiểu học có lời văn là một trong những phần trọng tâm nhất của chương trình Toán tiểu học. Sau khi làm quen và rèn kĩ năng tính toán đơn giản với các phép cộng trừ nhân chia ở lớp 1-2, học sinh sẽ bắt đầu làm quen với các bài toán đố (toán có lời văn) ở lớp 3-4-5. Đây là những dạng toán đòi hỏi kiến thức tổng hợp cũng như khả năng tư duy, suy luận, áp dụng các phép tính cộng trừ nhân chia một cách thích hợp để tìm ra đáp án

1-Chuyên đề các bài toán tính tuổi với phương pháp giải toán tiểu học đơn giản

Các bài toán về tính tuổi thuộc dạng toán có lời văn điển hình: tìm hai số khi biết tổng và tỉ số hoặc hiệu và tỉ số của hai số đó.

Với phương pháp giải toán tiểu học chưa sử dụng cách đặt ẩn số (x, y) để giải, thì giáo viên sẽ hướng dẫn các em dùng phương pháp chia tỉ lệ. Trong đó, dùng sơ đồ đoạn thẳng để biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng tuổi trong từng thời kỳ (trước đây, hiện nay và sau này).

Lưu ý quan trọng khi làm bài toán tính tuổi: Hiệu số tuổi của hai người không thay đổi theo thời gian (vì tuổi mỗi người sau mỗi năm đều tăng lên cùng nhau là 1 tuổi)

Trong các bài toán về tính tuổi, ta thường gặp các đại lượng sau:Tuổi của A và B; tổng số tuổi của A và B; hiệu số tuổi của A và B; tỉ số tuổi của A và B; các thời điểm tính tuổi của A và B (trước đây, hiện nay và sau này).

Dạng tính tuổi số 1: Cho biết tổng và tỉ số tuổi của hai người

Ví dụ 1: Cách đây 8 năm tổng số tuổi của hai chị em bằng 24 tuổi. Hiện nay tuổi em bằng ⅗ tuổi chị. Tìm tuổi của mỗi người hiện nay?

Cách giải toán tiểu học bài toán tính tuổi:

Sau mỗi năm, mỗi người tăng lên 1 tuổi nên tổng số tuổi của hai chị em hiện nay là :

24 + 8 x 2 = 40 (tuổi)

Ta có sơ đồ sau:

Tuổi em hiện nay là: 40 : (3 +5) x 3 = 15 tuổi

Tuổi chị hiện nay là: 40 - 15 = 25 tuổi

Dạng tính tuổi số 2: Cho biết hiệu và tỉ số tuổi của hai người

Bài toán số 1: Cho sẵn hiệu số tuổi

Ví dụ: Năm nay anh 17 tuổi và em 8 tuổi. Hỏi cách đây mấy năm thì tuổi ảnh gấp 4 lần tuổi em?

Hướng dẫn giải toán tiểu học bài toán tính tuổi

Hiệu số tuổi của hai anh em là: 17 - 8 = 9 (tuổi)

Vì hiệu số tuổi của hai anh em không đổi theo thời gian nên theo đề bài ta có sơ đồ biểu thị tuổi anh và tuổi em khi tuổi anh gấp 4 lần tuổi em

Tuổi em khi tuổi anh gấp 4 lần tuổi em là

9 : (4 -1) = 3 (tuổi)

Thời gian từ lúc đó cho tới nay là: 8 - 3 = 5 năm

Bài toán số 2: Giải một bài toán phụ để tìm được hiệu số tuổi

Ví dụ: Cách đây 8 năm tuổi mẹ gấp 7 lần tuổi con và tổng số tuổi của hai mẹ con lúc đó là 32 tuổi. Hỏi sau mấy năm nữa thì tuổi mẹ gấp 2 lần tuổi con?

Hướng dẫn giải toán tiểu học bài toán tính tuổi dạng 2

Ta có sơ đồ tuổi của hai mẹ con cách đây 8 năm

(ảnh)

Tuổi mẹ cách đây 8 năm: 32 : (7 + 1) x 7 = 28 tuổi

Tuổi con cách đây 8 năm là 4 tuổi -> Hiệu số tuổi hai mẹ con là 24 tuổi. Do hiệu số tuổi hai mẹ con không thay đổi theo thời gian, mà tuổi mẹ lại gấp 2 lần tuổi con nên tuổi con lúc này là 24 tuổi và mẹ là 48 tuổi

2-Chuyên đề: Các dạng toán chuyển động vòi nước chảy

Đây là một dạng toán không khó, nếu như con đã biết làm các bài toán chuyển động liên quan đến quãng đường. Hoặc nếu con chưa biết làm, bố mẹ cũng có thể hướng dẫn con giải toán tiểu học dạng đề vòi nước chảy như sau

- Thể tích của lượng nước (tương tự với quãng đường s). Thể tích này thường tính theo lít, hoặc mét khối, đêximet khối.

- Sức chảy (hay còn gọi là lưu lượng) của vòi nước tính theo đơn vị lít/phút hoặc lít/giây hoặc lít/giờ. Đại lượng này tương tự với vận tốc (v).

- Thời gian chảy của vòi nước, đại lượng này tương tự với thời gian t trong bài toán chuyển động.

Do đó, ta áp dụng các công thức như bài toán chuyển động để có thể tìm ra đáp án

Thể tích nước = Sức chảy x Thời gian

Sức chảy = Thể tích nước : Thời gian

Thời gian = Thể tích nước : Sức chảy

Dạng 1: bài toán hai vòi nước cùng chảy vào bể

Ví dụ mẫu: Một bể nước hình hộp chữ nhật có chiều dài 4m, rộng 3m, cao 2m. Cùng một lúc người ta mở hai vòi nước vào hồ. Đến 10 giờ thì cùng đóng cả hai vòi và nhận thấy phần hồ trống cao 0,2m. Biết vòi thứ nhất chảy được mỗi phút 70 lít nước, vòi thứ hai chảy mỗi phút được 65 lít nước. Hỏi người ta đã mở nước lúc mấy giờ?

Bài giải toán tiểu học chuyên đề vòi nước chảy

Thể tích nước trong bể lúc đóng vòi nước là: V = 4 x 3 x (2-0.2) = 21, 6 m3

Mỗi phút bể đầy lên: 65 + 70 = 135 lít nước = 0.135 m3

Số phút mà cả 2 vòi cùng chảy là: 21.6 : 0,13 = 160 phút = 2 giờ 40 phút

Vậy người ta đã mở vòi nước lúc 7h 20 phút

Dạng 2: bài toán vòi nước chảy vào và chảy ra khỏi bể

Ví dụ 1: Một bể nước hình hộp chữ nhật dài 1,2m; rộng 1m; cao 0,8m. Bể không có nước. Lúc 6 giờ người ta mở nước vào bể, mỗi phút chảy được 32 lít. Cùng lúc đó một vòi tháo nước từ trong bể ra, mỗi phút chảy ra 20 lít. Hỏi bể đầy nước lúc mấy giờ?

Thể tích của bể: V = 1.2 x 1 x 0.8 = 0.96 m3 = 960 lít

Trong một phút, lượng nước chảy được vào bể là: 32 - 20 = 12 (lít)

Vậy thời gian để nước chảy đầy bể là: 960 : 12 = 80 phút 

Suy ra bể đầy nước lúc 7h 20 phút

Tải bản đầy đủ của tài liệu TẠI ĐÂY

Happy family Cùng con phát triển năng lực Toán là bộ sách giúp con nâng cao khả năng tư duy Toán học theo phương pháp đặt câu hỏi.

Trong đó, sách dành cho phụ huynh sẽ hướng dẫn chi tiết cách bố mẹ giảng bài cho con hiểu với phương pháp sư phạm chuẩn mực, giúp bố mẹ dễ dàng dạy con học tại nhà.

Trong từng bài tập cụ thể, sách chỉ rõ bố mẹ cần đặt những câu hỏi gì để con tự tìm ra đáp án, dẫn dắt và khuyến khich con tự tư duy còn bố mẹ chỉ là người hỗ trợ. Từ đó giúp con tự phát triển khả năng tư duy Toán học chứ không thụ động chờ chép đáp án mẫu như những dòng sách tham khảo khác trên thị trường hiện nay

Happy family Cùng con phát triển năng lực có đầy đủ các khối lớp từ lớp 1 đến lớp 5, bố mẹ tham khảo TẠI ĐÂY

Dành cho môn Tiếng Việt lớp 1 - lớp 2 - lớp 3 - lớp 4 - lớp 5